مستلزم صرف وقت زياد مي باشد حتي امولسيونهاي ساخته شده از قير نيز تغيير اندکي را در دشواري اين کاربرد ايجاد کرده اندهمانطور که مي دانيد بايد قيروگوني را تا ميزان 150 تا 200 درجه سانتيگراد حرارت داد ، ريختن و تسطيح ترکيبي با اين درجه حرارت بسيار دشوار مي باشد . بنابراين امولسيونهاي ساخته شده از قير با قابليت کاربرد درجه حرارت نرمال مورد استفاده قرار مي گيرد. اينگونه امولسيونهاي نفتي در آب حدوداً داراي 50% قير مي باشد . با سفت شدن اين امولسيون آب آن تبخير و قير بصورت بيندر باقي مي ماند. ترکيبات کف سازي بام ، بر پايه امولسيون پليمرهاي جديد عملکرد کاملا‏ً متفاوتي دارند ، شايد مهمترين ويژگي آنها ايجاد يک لايه نازک ( فيلم )با قابليت انعطاف بعد از خشک شدن باشد. از جمله مزاياي اين عايق جديد به شرح زيرمی باشد:الف– فاقد آلودگي و آسيب هاي فيزولوژي مي باشد.ب– کاربرد آنها ساده است .ج– رنگ پذيرند .د– خطر آتش سوزي ندارند . ذ– چسبندگي خوبي نسبت به سطوح مختلف دارند . در اين مقاله به معرفي عايقهاي قيروگوني و عايقهاي پيش ساخته ،و بعد به معرفي يک نوع عايق جدي که از رزينهاي اکريلاتي و استايرني محلول در آب ساخته شده مي پردازد. عايق رطوبتي قيروگوني : اين عايق يکي از متداولترين عايق مصرفي در ايران مي باشد به اين علت که در اکثر شهرهاي کشور مواد اوليه اين عايقکاري به وفور يافت مي شود . مواد مورد نياز در اين عايق گوني و قير مي باشد ، که گوني مورد نياز از کشورهاي خارجي وارد مي شود و در سه اندازه مختلف به نامهاي ، گوني درجه يک ، درجه دو ، درجه سه در بازار يافت مي شود . طبق آئين نامه مقررات ملي ايران ( مبحث 5 ) مشخصات گوني ايده آل عبارتند از : گوني بايد نو باشد  ، ريز بافت ، کاملاً سالم وبدون آلودگي و چروک باشد و وزن آن در هر مترمربع حدود 380 گرم باشد. قير ماده ايست سياه رنگ مرکب از هيدروکربنهاي آلي با ترکيبات پيچيده که از تقطير نفت خام بدست مي آيد. انواع قير که در کشور مي باشد دو دسته هستند :
الف –1 ) قيرهاي جامد که علامت اختصاري آنها A.C است و مستقيماً از تقطير نفت خام بدست مي آيد و بر حسب درجه نفوذپذيريشان نامگذاري مي شوند و انواع اينگونه قيرها در ايران به رح زير مي باشد : قيرهاي : 70-60 ، 100-85 ، 150-130 ، 200-180 ، 250 –220 ، 320 –280
الف – 2 ) قيرهاي که با هوادادن به يکي از قيرهاي نرم فوق تهيه مي شوند و عبارتند از : قيرهاي : 20 –10 ، 30 –20 ، 50 –40 و در بعضي موارد70 - 60
ب ) قير جامد اکسيد شده که با علامت اختصاري R که معرف انعطاف پذيري قير است نمايش داده مي شود ، اين قير از دميدن هوا در مخلوطي از قيرهاي نرم و مواد روغني سنگين بدست مي آيد و بر حسب نقطه نرمي و درجه نفوذپذيري بصورت زير نامگذاري کرده اند : 25 –85 R ، 15 – 90 R ويژگيهاي عمومي قيرها:
1- غير قابل نفوذپذير در مقابل آب و رطوبت
2- مقاومت در برابر اسيدها، بازها و نمک ها
3- چسبندگي معايب قير : قير در وضعيتهاي زير برخي از خواص خود را از دست مي دهد ، به طوريکه نمي توان از آن به خوبي اسفاده کرد :
الف ) تجزيه شدن در دماي زياد و تبديل آن به ذغال ، توأم با اشتعال
ب ) تغيير شکل در مقال فشار و حلالها مزايا:
1- صرفه اقتصادي نسبت به بعضي عايقهاي رطوبتي
2- اطمينان از نظر کارايي با توجه به پيشينه مصرف معايب عايق قيروگوني:
1- پوسيدگي اين عايق به مرور زمان
2- پارگي بر اثر نشتهاي احتمالي ساختمان
3- عمر مفيدعايق به طور متوسط کمتر از 10 سال بوده و ترميم متناوب آن با مشکلات اجرايي زياد و هزينه هاي قابل توجه همراه است .
4- آلودگي محيط زيست را به دنبال دارد.
عايق هاي پيش ساخته ( ايزوگام ) اين عايقها معمولاً از مواد اوليه زير تشکيل مي شوند :
1- قيرصنعتي 70-60
2- مواد پليمري به نام اتکتيک پلي پروپيلن
APP ) -3- يک لايه تيشوي نخدار ( پشم شيشه )
4- يک لايه پلي استر سوزني
5- پودرتالک و در بعضي از اين عايقها پودر مس 600 نيز بکار مي رود .
6- فيلم پلي اتيلن
7- باند و چسب طبق استاندارد ايران اين عايقها به دو دسته تقسيم مي شوند :
1- عايقهاي رطوبتي پيش ساخته مخصوص پي ساختمان ( عايق پي )
2- عايقهاي رطوبتي پيش ساخته مخصوص سطوح خارجي ، بدنه استخر و تونلها ( عايق بام ) استاندارد ايران براي هر يک از اين عايقها مواردي را معرفي مي کند که در اين قسمت آمده است.
اجزاي تشکيل دهنده عايق پي :
1- لايي : انواع لايي هاي زير مي توان در اين عايق مورد استفاده قرار گيرد :
الف –1 ) فلت الياف شيشه ( تي ) مطابق مشخصات استاندارد 3891 ب – 1 ) فلت الياف پلي استر مطابق مشخصات استاندارد 3880 ج – 1 ) منسوج نبافته پلي استر مطابق با استاندارد 3889 همراه فلت الياف شيشه مطابق مشخصات استاندارد 3891 2- ماده آغشته کننده لايي : ماده اغشته کننده هر يک ازلايي ها مي تواند قيرو يا مخلوطي از قيروافزودنيهاي اصلاح کننده باشد. سطح رويين عايق بايد به منظور جلوگيري از چشبندگي داخل رول از مواد ريزدانه معدني مثل پودر تالک و يا ميکا پوشيده شود . سطح رويين بايد يکواخت و عاري از هر گونه خوردگي و چين وچروک باشد سطح زيرين عايق رطوبتي بايد با فيلم پلاستيکي و يا مواد ريزدانه معدني مثل پودر تالک پوشيده شود . اجزاي تشکيل دهنده عايق بام : متشکل از دو لايه نمدي است که لايه زيرين از فلت الياف شيشه و لايه رويين از جنس منسوجات پلي استر مي باشد ، اين دو لايه بوسيله مذاب قير اصلاح شده با مواد پليمري اشباع مي گردد ، به هنگام بسته بندي براي جلوگيري از چسبندگي هر طرف عايق با مواد ريزدانه و يافيلم پلاستيکي روکش مي گردد . در اينجا لازم است که مشخصات استاندارد بعضي از مواد اوليه عايقهاي مذکور را بيان کنيم . منسوج پلي استر که بعنوان لايه اشباع شونده از مذاب قيري در عايقهاي رطوبتي پيش ساخته بکار مي رود.
ويژگيهاي پلي استر نبافته :
1. منسوج بايد 100 % از پلي استر توليد شده باشد. 2. سطح منسوج بايد يکنواخت و نسبتاً صاف و هموار باشد . 3. منسوج در هنگام تا کردن ، تکه تکه و پاره کردن بايد نسبتاً عاري از ذرات و مواد خارجي قابل مشاهده باشد. 4. منسوج بايد که در هنگام رول در دماي 10 تا 60 درجه سانتي گراد چسبندگي نداشته باشد . 5. وزن هر رول نبايد از 40 کيلوگرم تجاوز کند . 6. جذب شيره پلي استر بايد يکنواخت و يکدست باشد . 7. رول ها بايد به نحوي بسته بندي شوند که هنگام جابجايي اولاً باز نشوند ، ثانياً بسته بندي بايد منظم و عاري از وجود هر گونه فرورفتگي يا برآمدگي در مقطع بيروني باشد . 8. رول ها بايد در يک لفاف کاغذي يا پلاستيکي بسته بندي شوند.
ويژگيهاي فيزيکي پلي استر نبافته : 1. حداقل جرم واحد سطح 105 گرم بر متر مربع 2. حداقل مقاومت کششي طولي 200 نيوتن بر 50 ميليمتر 3. حداقل مقاومت کششي عرضي 150 نيوتن بر 50 ميليمتر 4. حداقل افزايش نسبي طولي 50 درصد 5. حداقل افزايش نسبي عرضي 60 درصد 6. حداکثر کاهش وزن در دماي 105 درجه به مدت 5 ساعت 2 درصد.
ويژگيهاي فلت الياف شيشه ( تيشو ) : 1. فلت الياف شيشه مي بايستي داراي سطحي يکنواخت باشد. 2. فلت الياف شيشه بايد با رزين آغشته و پس از مراحل حرارت دهي کل از نظر شکل ظاهري و رنگ يکنواخت باشد. 3. فلت الياف شيشه بايد داراي نخ هاي تقويت از جنس شيشه باشد که فواصل معين و يکنواخت بطور پيوسته در تمامي طول فلت ادامه يابد . 4. روي سطح فلت بايد هيچگونه خرده شيشه مشاهده نگردد. 5. فلت الياف شيشه بايد عاري از رطوبت بوده ، هنگام باز نمودن رول چسبنده نباشد . 6. فلت نبايد براحتي دو پوسته شود و بايد لبه هاي آن صاف و بدون چروک باشد . ويژگيهاي فلت الياف شيشه شرح ميزان واحد عرض 55 گرم بر متر مربع جرم واحد سطح 20 گرم بر متر مربع حداکثر فاصله نخ هاي تقويت کننده 20 ميليمتر حداقل مقاومت کششي طولي 15 کيلوگرم بر 50 ميليمتر حداقل مقاومت کششي عرضي 2 کيلوگرم بر 50 ميليمتر حداقل افزايش نسبي طولي 5/1 درصد حداقل افزايش نسبي عرضي 2/1 درصد.
اکثر عايقهاي رطوبتي پيش ساخته داراي مشخصات استاندارد زير مي باشند که عبارتند از : 1- وزن يک رول در حدود 43 کيلوگرم و در ابعاد 1 × 10 متر 2- ضخامت از 2 ميليمتر تا 6 ميليمتر که حد استاندارد 4 ميليمتر 3- مقاومت کششي طولي 60-50 و مقاومت کششي عرضي 35-30 کيلوگرم بر 50 سانتي متر 4- افزايش نسبي طولي 16-14 وافزايش نسبي عرضي 10 –8 % 5- مقاومت پارگي طولي 10-9 و مقاومت پارگي عرضي 5-4 کيلوگرم نيرو 6- تاب کششي اتصالات انتهايي 100 7- جذب آب 1 % و کاهش وزن 1 % 8- وزن واحد سطح 2/4 کيلوگرم بر سانتيمتر مربع 9- انعطاف پذيري در سرما 10- درجه 10- پايداري ابعاد در برابر حرارت 1 متر 11- ميزان نفوذناپذيري آب 12- فرسودگي حرارتي در هوا حداکثر افت در دماي انعطاف پذيري 10 درجه 13-مقاومت در برابر اشعه فرابنفش حداکثر افت در دماي انعطاف پذيري 10 درجه حال در اين قسمت لازم است مزايا و معايب اين نوع عايقها را نيز ذکر کنيم . مزاياي عايقهاي رطوبتي پيش ساخته: 1- سبک بودن به مقدار حدود 4 کيلوگرم بر متر مربع 2- مقاوم در گرماي 130+ درجه و سرماي 40- درجه 3- دچار پوسيدگي و شکنندگي نمي شوند. 4- داراي قابليت انعطاف کامل مي باشند. 5- بعلت دارا بودن لايه پلي استر در مقابل فشارهاي احتمالي از انبساط و انقباض ساختمان مقاوم مي باشد.
معايب 1- فاسد شدن عايق بعد از 6 ماه ( از زمان توليد ) بعلت عدم نکهداري مطلوب ( بايد بصورت عمودي در دماي 5 تا 35 درجه نگهداري شود ) 2- کم بودن طول عمرمفيد(طول عمر در حدود 15 سال ) 3- گران بودن اين عايقها ( عايقهايي که داراي مواد اوليه خارجي مي باشند ) 4- در موقع ترميم محل آسيب ديده از ساير جاها بالا مي زند. 5- تجزيه شدن بر اثر اشعه ماورابنفش در اين نوع عايقها (قيروگوني و پيش ساخته ) بايد سطح کار عاري از گرد و خاک و رطوبت باشد و اگر سطح آسفالت باشد براي عايقکاري با ايزوگام بايد به ازاء هر متر مربع سطح حداقل 300 گرم مشتق قيري رقيق شده در آب يا بنزين روي سطح پخش گردد و اگر سطح سيماني بود بايد به ازاء هر متر مربع سطح حداقل 280 گرم مشتق قيري رقيق شده در آب يا بنزين روي سطح پخش گردد . بعضي از کارخانه هاي توليد کننده عايقهاي پيش ساخته عايق با روکش آلومينيوم نيز توليد مي کنند که حدود 85 % از نور و حرارت را منعکس مي کند . بعد از معرفي عايقهاي رطوبتي مذکور به معرفي عايق رطوبتي جديد مي پردازيم . همانطور که در مقدمه طرح شد گران بودن قير در سالهاي اخير شرکتهاي توليد کننده مواد شيميايي يک عايق رطوبتي با کارايي وکيفيت بهتر نسبت به ساير عايقها توليد کننده که اين تلاشها به ثمر نشست و اين عايق در حال حاضر در بازار موجود و از آن استفاده مي شود. مشخصات ساختاري: اندود عايق SH-765M ماستيکي است بر پايه رزينهاي اکريلاتي و استايرني محلول در آب به همراه افزودني هاي لازم جهت پايداري در شرايط جوي متفاوت روي سطوح ساختماني که بر پايه رزين Mowilith شرکت هوخست آلمان ساخته شده است.
کاربردهاي پيشنهادي : 1- پوشش يا اندود انعطاف پذير عايق در آب و رطوبت 2- جايگزين مناسب و اقتصادي به جاي قيروگوني ، آسفالت و ساير ايزولاسيون هاي ساختماني پايدار. 3- باز دارنده ترکهاي سطحي در پوشش نما . 4- تقويت روکش هاي نما . مشخصات فيزيکي : مشخصات اندود عايق واحد مقدار درصد جامد درصد 1- 73 گرانروي با دستگاه بروکفيلد با سوزن 7 دور 20 دماي 23 درجه Pas 372 PH - 9-8 شکل ظاهري - تقريباً سفيد حداقل دماي تشکيل فيلم سانتي گراد صفر مقاومت کششي N/mm 2 مشخصات فني رزين ـ توليد عايق : پايه رزيني : پليمري است امولسيوني متشکل از اسيد اکريليک ، متاکريليک و استايرن ساخت هوخست با انعطاف پذيري فوق العاده بالا. مشخصات فني رزين مشخصات فني رزين هوخست HOECHST واحد مقدار درصد مواد جامد ( DIN 53189 ) درصد 1+50 گرانروي ( 23 C ISO 2555 ) با دستگاه Brook field محور 5 سرعت 20 دور Mpa . s 3500-7500 9-8 PH = حداقل دماي تشکيل فيلم MFT C صفر وزن مخصوص ( ISO 8962 ) Gr / cm 01/1 مقاومت کششي ( DIN 53455 ) N/mm 5/2 حداکثر کشش ( DIN 53455 ) درصد 800 دماي شيشه اي Tg C 6- سنجش مشخصات فيلم رزين طبق آئين نامه DIN- EN23270 در دماي 23 درجه سانتي گراد و رطوبت نسبي 50 % انجام شده است .
مواد تشکيل دهنده عايق : 1- رزين مخصوص توليد شرکت هوخست بر پايه اکريليک – استايرن 2- مواد تکميلي عايق : شامل مواد ديسپرس کننده – امولسي فاير- مواد تنظيم کننده غلظت – مواد نگهدارنده – مواد تنظيم کننده PH - مواد پوشش دهنده فيلم عايق . 3- کمک کننده هاي مکانيکي پودرهاي معدني جهت بالابردن مقاومت مکانيکي نفوذ پذيري فيلم حاصل از اندود عايق الف – کربنات کلسيم ب - پودر تالک ج – پودر کائولن مشخصات فني اندود عايق SH 765M مشخصات فني اندود عايق SH 765M واحد مقدار درصد مواد جامد اندود عايق درصد 72-70 گرانروي pa . s 500-300 حداقل دماي تشکيل فيلم درجه صفر مقاومت کششي N / mm 2 مقدار پوشش کيلو متر مربع ضخامت فيلم حاصل Mm 1 PH - 9-8 اندود عايق SH 765M قليايي است و مقاومت قليايي بسيار بالايي دارد و لذا در مقابل مواد آهکي از خود مقاومت کافي نشان مي دهد . اين عايق در مکانهايي که در معرض رطوت مي باشد اجرا مي شود ولي بدون ترديد ثبات سطح زيرين در پايداري محصول تأثير مستقيم دارد . در مورد ترکيبات پوشش بام ، حداقل آب به اندازه قابليت انعطاف لايه هاي نازک امولسيون داراي اهميت مي باشد که اين مزايا بخوبي در امولسيون پوليمرموويليت وي پي 765 تقريباً 50 % وجود دارد .ميزان جذب آب يک لايه از اين امولسيون به ضخامت خدود 1 ميليمتر ، 10 روز بعد از خشک شدن که به مدت 24 ساعت در آب غوطه ور باشد 5 تا 7 درصد مي باشد. کاربرد‌: ترکيب پوشش کف بام بر پايه موويليت وي پي 765 مي توان بصورت خميري باشد و کاربري آن با غلظت و يا قلم مو و يا دستگاه اسپري بسيار آسان است . بطوريکه يک فرد غير حرفه اي نيز مي تواند آن را مصرف نمايد . ليکن استفاده از دستگاههاي اسپري با فشار زياد نيازمند تخصص مي باشد .تجربيات عملي ما نشان داده است که اين امولسيون به سطوح تازه ساخته شده از بتن ، چوب ، موزائيک و آزبست چسبندگي خوبي دارد . قبل از کاربرد اين ترکيب سطوح مورد نظر بايد تميز و خشک باشند . سطوح ناصاف و شيبدار بايد آماده سازي شوند . براي اين منظور مي توان امولسين را با آب رقيق و استفاده نمود ، قبل از کاربرد ترکيب بر روي سطوح فلزي بايد از مواد ضد خورندگي روي سطوح آهن استفاده نمود براي گرفتن درزه و پر کردن سوراخها ، مخلوط امولسيون پوشش کف با خاک سنگ به نسبت 3 : 1 مورد استفاه قرار مي گيرد. ابتدا بايد سطح کاملاً تميز شود ، سپس SH 700P پرايمر را بوسيله قلم مو و يا پيستوله در سطح ساختماني اجراء مي نمائيم ، پس از گذشت يک ساعت اندود SH 765M را به کمک ماله يا کاردک بصورت يکنواخت روي سطح اجراء مي کنيم ، ضخامت نهايي عايق بايد حدود 1 ميليمتر باشد. براي روان کردن ماستيک مي توان از مقدار اندکي آب و يا نفت استفاده کرد . خشک شدن : زمان خشک شدن بستگي به ماده ، درجه حرارت هوا ، حرارت سطح مورد نظر ، رطوبت و ضخامت پوشش دارد . به عنوان مثال در هواي با درجه حرارت 25 درجه سانتي گراد و رطوبت 65 % زمان مورد نياز براي خشک شدن لايه حدود 3 ساعت خواهد بود. قابليت انعطاف : پوشش هاي کف بام به دليل تغييرات حرارت هوا در معرض فشار مي باشد.بنابراين بايد از قابليت انبساط بالايي برخوردار باشند . پوشش کف بر پايه موويليت وي پي 765 به ضخامت 5/1 ميليمتر در درجه حرارت 10- در جه سانتي گراد 2 % قابليت انبساط مي باشد. قابليت پوشش : براي پوشش معادل يک متر مربع از لايه به ضخامت 1 تا 5/1 ميليمتر حدود يک کيلوگرم از ترکيب فوق مورد نياز مي باشد .بديهي است براي لايه بعدي به تعداد کمتري از اين ترکيب نياز خواهد بود . هزينه مواد مصرفي براي اين پوشش بيش از ترکيبات قيري مي باشد ولي سرعت در کاربرد آن هزينه اضافي را خنثي مي کند . تغييرات شديد هوا : اگر چه تاکنون تجربيات در زمينه کاربرد اين روش پوشش کف در دراز مدت بدست نيامده است ( سطوح خارجي ) آزمايشات متعدد کوتاه مدت در شرايط مختلف آب و هوايي بعمل آمده است . نمونه ها در معرض شرايط زير قرار کرفته اند :
1- حدوداً بمدت 20 دقيقه در هواي با دماي 40 درجه سانتي گراد و رطوبت 65 % 2- حدوداً بمدت 30 دقيقه در اشعه مادون قرمز 150 وات حرارت سطح نمونه حدود 65 درجه 3- حدوداً بمدت 5 دقيقه در هوايي با دماي 40 درجه سانتي گراد و رطوبت 65 % 4- حدوداً بمدت 30 دقيقه در آب با دماي 40 درجه سانتي گراد 5- حدوداً بمدت 65 دقيقه دراتاقک سرما با برودت10- درجه سانتي گراد با بررسي ظاهري پس از 500 ساعت ( 162 نوبت ) آزمايش کوتاه مدت هيچگونه آسيبي در نمونه هاي بکاررفته در سطوح آزبست ، آلومينيم مشاهده نگرديده است . پس از 200 ساعت ( 648 نوبت ) آزمايش کوتاه مدت ، قابليت انبساط و کشيدگي مورد اندازه گيري قرار گرفت ، بطوريکه در جدول زير مشاهده مي گردد ، قابليت کشيدگي ترکيب بعد از اين مدت اندکي کاهش يافته ليکن قابليت انبساط آن اندکي افزايش يافته است . دماي محيط هنگام اجراء بايد بيش از 5 درجه سانتي گراد باشد . پس از اجراء تا 72 ساعت از راه رفتن روي عايق اجتناب کنيد . سطح اندود شده را هرگز با اجسام کوبنده و يا نوک تيز ضربه نزنيد ، در صورت زخمي شدن سطح آن را بايد ترميم کرد. روش ترميم : در صورت نياز به ترميم بخش آسيب ديده مي توانيد سطح قبلي را نخست با استفاده از پرايمر پوشش داده و سپس مطابق دستوالعمل فوق با استفاده از ماستيک روي محل مورد نظر اجراء نموده و پوشش داد . شرايط نگهداري : اندود عايق و پرايمر را مي توان به مدت 6 ماه در دماي بين 5 الي 25 درجه در انبار نگهداري کرد.
مزاياي اين عايق : 1- اجراء سريع و آسان 2- امکان تعويض رنگ آن 3- عمر زياد آن ( در حدود 40- 30 سال ) 4- عدم تأثير گذاري اسيدها ، بازها و ساير مواد شيميايي بر اين نوع عايق 5- قيمت مناسب ( هر متر مربع حدوداً 10000 ريال مي باشد ) 6- انعطاف پذيري فوق العاده بالا 7- عدم آلودگي زيست محيطي نتايج : روشهاي پوشش کف با قابليت انعطاف ، زمينه هاي جديد استفاده از امولسيون پليمر مي باشد . انجام آزمايشاتي در ارتباط با طول عمر واقعي اين پوشش کف ، قبل از هر گونه ازريابي ضروري است . ليکن مزاياي کاربرد در مقايسه با ترکيبات ساخته شده از قير کاملاً روشن است . تجربيات و نتايج حاصل از آزمايشات نويد آن است که موويليت وي پي 765 ترکيب بسيار مناسبي براي پوشش کف باشد .يکي از مشکلات اساسي که در اکثر سازه ها به چشم مي خورد مشکل نم و رطوبت مي باشد که در بعضي مواقع خسارات جبران ناپذيري را به ساز ها و ساختمان وارد مي نمايد و يکي از راهکارهاي مقابله با ‎آن عايقکاري رطوبتي مي باشد . در ايران با توجه به اقليم و آب و هوا و نيز وجود منابع عظيم نفتي متداولترين عايق رطوبتي قير و گوني مي باشد که با پيشرفت تکنولوژي اين روش جاي خود را به عايقهاي پيش ساخته ( ايزو گام) داده است . اما با پيشرفت علوم ونيز گراني مواد نفتي و قير در بعضي مواقع عايقهاي پيش ساخته نيز مقرون به صرفه نبوده و مهندسان را به آن داشت تا از مواد شيميايي جهت عايق بندي سازه استفاده کنند که هم از نظر اقتصادي و هم از نظر کيفيت و کارايي بتواند با ساير عايقها رقابت کند . بعد از تحقيقات متعدد مهندسان موفق شدند که با استفاده از رزينهاي اکريلاتي و استايرني که با آب حل مي شود ، عايق رطوبتي جديدي بسازند که صورت يک لايه mm 1 روي سطوح مورد نياز اجرا ميشود و انعطاف پذير نيز مي باشد . اين مقاله به بررسي و مطالعه عايق جديد و مقايسه آن با ساير عايقهاي رطوبتي مي پردازد . عايق رطوبتي با قابليت انعطاف زمينه جديدي براي مصرف امولسيوني پليمر پايه آب امروزه مانند قرنها پيش ساخته شده از قير همچنان بعنوان رايج ترين روش پوشش کف مورد استفاده قرار مي گيرد کاربرد قير و يا آسفالت دشوار و مستلزم صرف وقت زياد مي باشد حتي امولسيونهاي ساخته شده از قير نيز تغيير اندکي را در دشواري اين کاربرد ايجاد نموده اند. همانطور که مي دانيد بايد قيروگوني را تا ميزان 150 تا 200 درجه سانتيگراد حرارت داد ، ريختن و تسطيح ترکيبي با اين درجه حرارت بسيار دشوار مي باشد . بنابراين امولسيونهاي ساخته شده از قير با قابليت کاربرد درجه حرارت نرمال مورد استفاده قرار مي گيرد . اينگونه امولسيونهاي نفتي در آب حدوداً داراي 50% قير مي باشد . با سفت شدن اين امولسيون آب آن تبخير و قير بصورت بيندر باقي مي ماند . ترکيبات کف سازي بام ، بر پايه امولسيون پليمرهاي جديد عملکرد کاملا‏ً متفاوتي دارند ، شايد مهمترين ويژگي آنها ايجاد يک لايه نازک ( فيلم )با قابليت انعطاف بعد از خشک شدن باشد.
از جمله مزاياي اين عايق جديد به شرح زير است : 1 – فاقد آلودگي و آسيب هاي فيزولوژي مي باشد. 2 – کاربرد آنها ساده است . 3 – رنگ پذيرند . 4 – خطر آتش سوزي ندارند . 5 – چسبندگي خوبي نسبت به سطوح مختلف دارند . در اين مقاله به معرفي عايقهاي قيروگوني و عايقهاي پيش ساخته ، سپس به معرفي يک نوع عايق جدي که از رزينهاي اکريلاتي و استايرني محلول در آب ساخته شده مي پردازد. عايق رطوبتي قيروگوني: اين عايق يکي از متداولترين عايق مصرفي در ايران مي باشد به اين علت که در اکثر شهرهاي کشور مواد اوليه اين عايقکاري به وفور يافت مي شود . مواد مورد نياز در اين عايق گوني و قير مي باشد ، که گوني مورد نياز از کشورهاي خارجي وارد مي شود و در سه اندازه مختلف به نامهاي ، گوني درجه يک ، درجه دو ، درجه سه در بازار يافت مي شود . طبق آئين نامه مقررات ملي ايران ( مبحث 5 ) مشخصات گوني ايده آل عبارتند از : گوني بايد نو ، ريز بافت ، کاملاً سالم وبدون آلودگي و چروک باشد و وزن آن در هر مترمربع حدود 380 گرم باشد. قير ماده ايست سياه رنگ مرکب از هيدروکربنهاي آلي با ترکيبات پيچيده که از تقطير نفت خام بدست مي آيد.
انواع قير که در کشور مي باشد دو دسته هستند : الف –1 ) قيرهاي جامد که علامت اختصاري آنها A.C است و مستقيماً از تقطير نفت خام بدست مي آيد و بر حسب درجه نفوذپذيريشان نامگذاري مي شوند و انواع اينگونه قيرها در ايران به شرح زير مي باشد : قيرهاي : 70-60 ، 100-85 ، 150-130 ، 200-180 ، 250 –220 ، 320 –280 الف – 2 ) قيرهاي که با هوادادن به يکي از قيرهاي نرم فوق تهيه مي شوند و عبارتند از : قيرهاي : 20 –10 ، 30 –20 ، 50 –40 و در بعضي موارد70 - 60 ب ) قير جامد اکسيد شده که با علامت اختصاري R که معرف انعطاف پذيري قير است نمايش داده مي شود ، اين قير از دميدن هوا در مخلوطي از قيرهاي نرم و مواد روغني سنگين بدست مي آيد و بر حسب نقطه نرمي و درجه نفوذپذيري بصورت زير نامگذاري کرده اند : 25 –85 R ، 15 – 90 R ويژگيهاي عمومي قيرها: 1- غير قابل نفوذپذير در مقابل آب و رطوبت 2- مقاومت در برابر اسيدها، بازها و نمکها 3- چسبندگي معايب قير :
قير در وضعيتهاي زير برخي از خواص خود را از دست مي دهد ، به طوريکه نمي توان از آن به خوبي اسفاده کرد : الف ) تجزيه شدن در دماي زياد و تبديل آن به ذغال، توأم با اشتعال ب ) تغيير شکل در مقال فشار و حلالها مزاياي قيرها: 1- صرفه اقتصادي نسبت به بعضي عايقهاي رطوبتي و2- اطمينان از نظر کاراييي با توجه به پيشينه مصرف معايب عايق قيروگوني: 1- پوسيدگي اين عايق به مرور زمان ، 2 - پارگي بر اثر نشتهاي احتمالي ساختمان ، 3- عمر مفيد عايق به طور متوسط کمتر از 10 سال بوده و ترميم متناوب آن با مشکلات اجرايي زياد و هزينه هاي قابل توجه همراه است و 4- آلودگي محيط زيست را به دنبال دارد. عايقهاي پيش ساخته ( ايزوگام ) اين عايقها معمولاً از مواد اوليه زير تشکيل مي شوند : 1- قيرصنعتي 70-60 ، 2- مواد پليمري به نام اتکتيک پلي پروپيلن ( APP ) ، 3- يک لايه تيشوي نخدار ( پشم شيشه ) ، 4- يک لايه پلي استر سوزني ، 5- پودرتالک و در بعضي از اين عايقها پودر مس 600 نيز بکار مي رود ، 6- فيلم پلي اتيلن و 7- باند و چسب طبق استاندارد ايران اين عايقها به دو دسته تقسيم مي شوند : 1- عايقهاي رطوبتي پيش ساخته مخصوص پي ساختمان ( عايق پي ) و 2- عايقهاي رطوبتي پيش ساخته مخصوص سطوح خارجي ، بدنه استخر و تونلها ( عايق بام ) استاندارد ايران براي هر يک از اين عايقها مواردي را معرفي مي کند که در اين قسمت آمده است :
اجزاي تشکيل دهنده عايق پي : 1- لايي : انواع لايه هاي زير مي توان در اين عايق مورد استفاده قرار گيرد : الف –1 ) فلت الياف شيشه ( تي ) مطابق مشخصات استاندارد 3891 ب – 1 ) فلت الياف پلي استر مطابق مشخصات استاندارد 3880 ج – 1 ) منسوج نبافته پلي استر مطابق با استاندارد 3889 همراه فلت الياف شيشه مطابق مشخصات استاندارد 3891 2- ماده آغشته کننده لايي : ماده اغشته کننده هر يک ازلايي ها مي تواند قيرو يا مخلوطي از قيروافزودنيهاي اصلاح کننده باشد. سطح رويين عايق بايد به منظور جلوگيري از چشبندگي داخل رول از مواد ريزدانه معدني مثل پودر تالک و يا ميکا پوشيده شود . سطح رويين بايد يکواخت و عاري از هر گونه خوردگي و چين وچروک باشد. سطح زيرين عايق رطوبتي بايد با فيلم پلاستيکي و يا مواد ريزدانه معدني مثل پودر تالک پوشيده شود . اجزاي تشکيل دهنده عايق بام : متشکل از دو لايه نمدي است که لايه زيرين از فلت الياف شيشه و لايه رويين از جنس منسوجات پلي استر مي باشد ، اين دو لايه بوسيله مذاب قير اصلاح شده با مواد پليمري اشباع مي گردد ، به هنگام بسته بندي براي جلوگيري از چسبندگي هر طرف عايق با مواد ريزدانه و يافيلم پلاستيکي روکش مي گردد . در اينجا لازم است که مشخصات استاندارد بعضي از مواد اوليه عايقهاي مذکور را بيان کنيم . منسوج پلي استر که بعنوان لايه اشباع شونده از مذاب قيري در عايقهاي رطوبتي پيش ساخته بکار مي رود.
ويژگيهاي پلي استر نبافته : 1. منسوج بايد 100 % از پلي استر توليد شده باشد. 2. سطح منسوج بايد يکنواخت و نسبتاً صاف و هموار باشد . 3. منسوج در هنگام تا کردن ، تکه تکه و پاره کردن بايد نسبتاً عاري از ذرات و مواد خارجي قابل مشاهده باشد. 4. منسوج بايد که در هنگام رول در دماي 10 تا 60 درجه سانتي گراد چسبندگي نداشته باشد . 5. وزن هر رول نبايد از 40 کيلوگرم تجاوز کند . 6. جذب شيره پلي استر بايد يکنواخت ويکدست باشد . 7. رول ها بايد به نحوي بسته بندي شوند که هنگام جابجايي اولاً باز نشوند ، ثانياً بسته بندي بايد منظم و عاري از وجود هر گونه فرورفتگي يا برآمدگي در مقطع بيروني باشد . 8. رول ها بايد در يک لفاف کاغذي يا پلاستيکي بسته بندي شوند ويژگيهاي فيزيکي پلي استر نبافته : 1. حداقل جرم واحد سطح 105 گرم بر متر مربع ، 2. حداقل مقاومت کششي طولي 200 نيوتن بر 50 ميليمتر، 3. حداقل مقاومت کششي عرضي 150 نيوتن بر 50 ميليمتر ، 4. حداقل افزايش نسبي طولي 50 درصد و 5. حداقل افزايش نسبي عرضي 60 درصد و6 . حداکثر کاهش وزن در دماي 105 درجه به مدت 5 ساعت 2 درصدد ويژگيهاي فلت الياف شيشه ( تيشو ) : 1. فلت الياف شيشه مي بايستي داراي سطحي يکنواخت باشد. 2. فلت الياف شيشه بايد با رزين آغشته و پس از مراحل حرارت دهي کل از نظر شکل ظاهري و رنگ يکنواخت باشد. 3. فلت الياف شيشه بايد داراي نخ هاي تقويت از جنس شيشه باشد که فواصل معين و يکنواخت بطور پيوسته در تمامي طول فلت ادامه يابد . 4. روي سطح فلت بايد هيچگونه خرده شيشه مشاهده نگردد. 5. فلت الياف شيشه بايد عاري از رطوبت بوده ، هنگام باز نمودن رول چسبنده نباشد . 6. فلت نبايد براحتي دو پوسته شود و بايد لبه هاي آن صاف و بدون چروک باشد . ويژگيهاي فلت الياف شيشه شرح ميزان واحد عرض 55 گرم بر متر مربع جرم واحد سطح 20 گرم بر متر مربع حداکثر فاصله نخ هاي تقويت کننده 20 ميليمتر حداقل مقاومت کششي طولي 15 کيلوگرم بر 50 ميليمتر حداقل مقاومت کششي عرضي 2 کيلوگرم بر 50 ميليمتر حداقل افزايش نسبي طولي 5/1 درصد حداقل افزايش نسبي عرضي 2/1 درصد اکثر عايقهاي رطوبتي پيش ساخته داراي مشخصات استاندارد زير مي باشند که عبارتند از : 1- وزن يک رول در حدود 43 کيلوگرم و در ابعاد 1 × 10 متر 2- ضخامت از 2 ميليمتر تا 6 ميليمتر که حد استاندارد 4 ميليمتر 3- مقاومت کششي طولي 60-50 و مقاومت کششي عرضي 35-30 کيلوگرم بر 50 سانتي متر 4- افزايش نسبي طولي 16-14 وافزايش نسبي عرضي 10 –8 % 5- مقاومت پارگي طولي 10-9 و مقاومت پارگي عرضي 5-4 کيلوگرم نيرو 6- تاب کششي اتصالات انتهايي 100 7- جذب آب 1 % و کاهش وزن 1 % 8- وزن واحد سطح 2/4 کيلوگرم بر سانتيمتر مربع 9- انعطاف پذيري در سرما 10- درجه 10- پايداري ابعاد در برابر حرارت 1 متر 11- ميزان نفوذناپذيري آب 12- فرسودگي حرارتي در هوا حداکثر افت در دماي انعطاف پذيري 10 درجه 13- مقاومت در برابر اشعه فرابنفش حداکثر افت در دماي انعطاف پذيري 10 درجه حال در اين قسمت لازم است مزايا و معايب اين نوع عايقها را نيز ذکر کنيم .
مزايا ودلایل  عايقهاي رطوبتي پيش ساخته: 1- سبک بودن به مقدار حدود 4 کيلوگرم بر متر مربع ،2- مقاوم در گرماي 130+ درجه و سرماي 40- درجه 3- دچار پوسيدگي و شکنندگي نمي شوند، 4- داراي قابليت انعطاف کامل مي باشند و 5- بعلت دارا بودن لايه پلي استر در مقابل فشارهاي احتمالي از انبساط و انقباض ساختمان مقاوم مي باشد. معايب عايقهاي رطوبتي پيش ساخته : 1- فاسد شدن عايق بعد از 6 ماه ( از زمان توليد ) بعلت عدم نگهداري مطلوب ( بايد بصورت عمودي در دماي 5 تا 35 درجه نگهداري شود ) ، 2- کم بودن طول عمرمفيد(طول عمر در حدود 15 سال )3 - گران بودن اين عايقها ( عايقهايي که داراي مواد اوليه خارجي مي باشند ) ، 4- در موقع ترميم محل آسيب ديده از ساير جاها بالا مي زند و 5- تجزيه شدن بر اثر اشعه ماورابنفش. در اين نوع عايقها (قيروگوني و پيش ساخته ) بايد سطح کار عاري از گرد و خاک و رطوبت باشد و اگر سطح آسفالت باشد براي عايقکاري با ايزوگام بايد به ازاء هر متر مربع سطح حداقل 300 گرم مشتق قيري رقيق شده در آب يا بنزين روي سطح پخش گردد و اگر سطح سيماني بود بايد به ازاء هر متر مربع سطح حداقل 280 گرم مشتق قيري رقيق شده در آب يا بنزين روي سطح پخش گردد . بعضي از کارخانه هاي توليد کننده عايقهاي پيش ساخته عايق با روکش آلومينيوم نيز توليد مي کنند که حدود 85 % از نور و حرارت را منعکس مي کند . بعد از معرفي عايقهاي رطوبتي مذکور به معرفي عايق رطوبتي جديد مي پردازيم . همانطور که در مقدمه طرح شد گران بودن قير در سالهاي اخير شرکتهاي توليد کننده مواد شيميايي يک عايق رطوبتي با کارايي وکيفيت بهتر نسبت به ساير عايقها توليد کننده که اين تلاشها به ثمر نشست و اين عايق در حال حاضر در بازار موجود و از آن استفاده مي شود. مشخصات ساختاري: اندود عايق SH-765M ماستيکي است بر پايه رزينهاي اکريلاتي و استايرني محلول در آب به همراه افزودني هاي لازم جهت پايداري در شرايط جوي متفاوت روي سطوح ساختماني که بر پايه رزين Mowilith شرکت هوخست آلمان ساخته شده اند